Ludzkie ciało jest jak linia produkcyjna, która przetwarza surowce z zewnątrz w postaci pożywienia i percepcji; przekształca je tak, aby dały się wykorzystać do budowy tkanek ciała i regeneracji organizmu.
Agni – trawienny ogień metabolizmu
Według Ajurwedy jakość i funkcjonalność naszego codziennego trawienia zależy od obecności zdrowego ognia trawiennego (agni). Agni jest jednym z najbardziej znanych terminów ajurwedyjskich i odnosi się do żywiołu biologicznego ognia, który odpowiada za proces trawienia, wchłaniania i przekształcania w energię pożywienia i percepcji. Jeśli agni jest optymalne, człowiek będzie miał zdrowy metabolizm i układ odpornościowy. Wszystko, co człowiek dostarcza do swojego organizmu, będzie dobrze trawione, wchłaniane, a ciało otrzyma wystarczającą ilość pokarmu, aby zapewnić regenerację i witalność organizmu.
Jeśli ogień trawienny jest słaby, trawienie i przemiany pokarmowe ulegną spowolnieniu, co spowoduje powstawanie toksycznych produktów przemiany materii, które z powodu niewystarczającej częstotliwości wypróżniania będą się gromadzić w jelicie grubym. Powoduje to zanieczyszczenie jelit, co prowadzi do wzdęć i wzdęć, dyskomfortu i bólu brzucha, niedostatecznego wchłaniania minerałów i witamin, co może wpływać na pogorszenie stanu kości, chrząstek i stawów. Zanieczyszczenia w przewodzie pokarmowym prowadzą również do wchłaniania substancji toksycznych do krwi, co następnie wpływa na niezdrowy stan skóry z możliwym wystąpieniem wysypki i egzemy.
Przeciwnie, zbyt wysoki agni prowadzi do hipermetabolizmu, w którym pokarm jest bardzo szybko trawiony z uczuciem suchości w gardle i ustach oraz uderzeniami gorąca. Może wystąpić nadkwasota, stany zapalne przewodu pokarmowego, hipoglikemia czy biegunka, które zaburzają proces wchłaniania ważnych składników odżywczych.
Utrzymuj zdrowy ogień w swoim ciele
Aby utrzymać zdrowy ogień trawienny stosuje się odpowiednio dobraną dietę (patrz artykuł „Pożywienie jako lekarstwo”) zgodnie z konstytucją organizmu (wskazówki dla poszczególnych konstytucji: Vata, Pitta i Kapha). Ajurweda generalnie zaleca osobom o wolniejszym metabolizmie dodawanie do jedzenia przypraw pobudzających, takich jak pieprz czarny lub cayenne, imbir, kminek, kardamon, cynamon, kurkuma czy papryczka chili. Odwrotnie, osoby z nadmiarem agni powinny uważać na ziołowe, pikantne i kwaśne potrawy, które zwiększają żywioł ognia w ciele i mogą wpływać na równowagę psychosomatyczną, którą może zaburzyć zwiększona agresja i drażliwość. Dlatego polecane są pokarmy o łagodnych właściwościach, które łagodzą i harmonizują pracę układu pokarmowego oraz zmniejszają wzmożony ogień w organizmie; są nimi: ryż, mleko, olej kokosowy czy herbaty ziołowe z kojących ziół chłodzących, takich jak: mięta, koper włoski, kolendra, trawa cytrynowa i inne.
Jak to działa, czyli 6 faz trawienia
Proces trawienia rozpoczyna się w jamie ustnej, kiedy pokarm w kontakcie ze śliną nabiera dla nas smaku, co wpływa na indywidualną równowagę unikalnego połączenia trzech energii życiowych (dosza) tworzących nasze psychosomatyczne zdrowie. Niektóre substancje, takie jak sacharydy, są na tym etapie trawione.
Następnie trawienie odbywa się na trzech innych poziomach (żołądka, jelita cienkiego i grubego) – żołądek najpierw trawi cukry proste (stąd ta faza nazywana jest słodką), które następnie są uwalniane do krwiobiegu gdzie podnoszą poziom cukru. Białka są następnie przetwarzane w obecności enzymów i kwasów żołądkowych. Jeśli ścianki żołądka są uszkodzone, może wystąpić zgaga, wrzody i zapalenie żołądka. Ta faza nazywana jest kwaśną. Z żołądka pokarm przechodzi do kolejnego etapu trawienia w dwunastnicy – pierwszej części jelita cienkiego. Tutaj miesza się z podstawowymi enzymami żółciowymi i trzustkowymi. Ponieważ kwaśny charakter żywności miesza się ze środowiskiem alkalicznym, tworzy się sól i woda. Jedzenie staje się słone, co pomaga trawić tłuszcze i białka. Po tym następuje kolejna faza w jelicie czczym – druga część jelita cienkiego, która wiąże się z palącym smakiem. Obecność powietrza powoduje powstawanie gazów, które wyzwalają perystaltykę jelit. Ognisty element palącego smaku powoduje również wzrost temperatury i podwyższenie krążenia krwi. Faza piąta odbywa się w jelicie krętym – ostatniej i najdłuższej części jelita cienkiego, która jest gorzka ze względu na wciąż obecną część żółci i pomaga w przyswajaniu dużej ilości składników odżywczych. W szóstej, finalnej fazie trawienia w jelicie grubym, minerały i woda są ostatecznie wchłaniane, a zagęszczone produkty przemiany materii są przetwarzane w celu ich wydalenia.
Ajurwedyjski tonik trawienny autorstwa Everest Ayurveda
W ramach naszych ręcznie robionych ajurwedyjskich herbat ziołowych w Nepalu oraz tradycyjnej produkcji eliksirów ajurwedyjskich w Indiach, skupiamy się na przygotowaniu dwóch form ajurwedyjskich preparatów trawiennych – z których pierwsza to kvatha – wywary z ziół o szerokim spektrum działania, które działają synergicznie. W ramach naszego asortymentu ajurwedyjskiego oferujemy herbatę ziołową Guduchi na biegunkę i wymioty, herbatę ziołową Shunti na wzdęcia i zaparcia, herbatę ziołową Pachaka na podrażnioną błonę śluzową żołądka i wrzody żołądka lub sprawdzoną ajurwedyjską mieszankę ziołową Triphala do ogólnej detoksykacji przewodu pokarmowego. Drugą formą są dżemy ziołowe, tzw. avalehas, które swoimi wartościami odżywczymi silnie regenerują tkanki organizmu i wspomagają oczyszczanie dróg ustrojowych. Dla zdrowej przemiany materii i wzmocnienia odporności zalecany jest legendarny w Ajurwedzie Chyawanprash, w przypadku rozstroju żołądka Annaprash oraz w przypadku problemów z wypróżnianiem i czystością jelit Purishaprash.
Leczenie ajurwedyjskie każdego problemu zdrowotnego tradycyjnie zawsze zaczyna się od skorygowania procesu trawienia, tak aby uzdrawiające działanie produktów ajurwedyjskich było dobrze wchłaniane przez organizm i wspierało naturalny wysiłek ustroju nakierowany na odzyskanie równowagi. Jeśli potrzebujesz oczyszczenia i skorygowania procesu trawienia po okresie złej diety lub przy przewlekłej niestrawności – które są sygnałami problemów na głębszym poziomie, wypróbuj miesięczny zabieg ajurwedyjski: Detoksykacja układu jelitowego lub Detoksykacja układu trawiennego.